Inhoud

Een Wilms-tumor, ook wel nefroblastoom genoemd, is een vorm van nierkanker dat eigenlijk alleen bij (kleine) kinderen optreedt. Deze specifieke vorm van nierkanker komt meestal voor bij kinderen die jonger zijn dan vijf jaar maar komt in zeldzame gevallen ook wel eens voor bij oudere kinderen of volwassenen.

De Wilms tumor is genoemd naar de Duitse chirurg Max Wilms (1867-1918).

Een Wilms' tumor ontstaat door een ongeremde deling van onrijpe cellen in de nier. Vaak zijn er in het begin helemaal geen klachten en wordt het ontdekt door een grote zwelling in de buik.

De aandoening komt bij meisjes iets meer voor dan bij jongetjes. Van alle gevallen van kinderkanker is 5,5 procent een Wilms-tumor.

Oorzaak

De oorzaak van een Wilms-tumor is onbekend. In sommige gevallen lijkt een genetische afwijking een rol te spelen.

Symptomen

Tot de symptomen behoren een gezwollen buik, buikpijn, koorts, slechte eetlust, misselijkheid en braken. In 15/20 % van de gevallen bevat de urine van het kind bloed. Omdat de nieren een rol spelen bij de regulering van de bloeddruk kan er sprake zijn van een hoge bloeddruk. De tumor kan zich naar andere delen van het lichaam uitbreiden, vooral naar de longen. De aantasting van de longen kan tot hoesten en kortademigheid leiden.

Meestal is het een pijnloze zwelling van de buik van het kind dat door de ouders wordt opgemerkt. Het betreffende kind heeft hier meestal geen pijnklachten door.

Diagnose

Middels lichamelijk onderzoek door de arts wordt vaak een zwelling in de buik van het kind geconstateerd. Als een Wilms-tumor wordt vermoed, kan een echogram, een CT-scan of een MRI-scan worden gemaakt om de aard en grootte van de zwelling te bepalen.

Behandeling

Een Wilms-tumor wordt behandeld door de aangedane nier (met de tumor) te verwijderen. Tijdens de operatie wordt de andere nier geïnspecteerd om te zien of deze ook een tumor bevat. Na de operatie krijgt het kind chemotherapie. Patiëntjes met een grotere of uitgezaaide tumor worden ook bestraald.

Soms kan de tumor in eerste instantie niet worden verwijderd. In dat geval wordt eerst chemotherapie (en eventueel bestraling) toegepast en kan de tumor pas verwijderd worden wanneer deze is geslonken.

Prognose

Deze kankersoort is goed te genezen, als er geen uitzaaiingen zijn, geneest gemiddeld 70-95% van de patiënten. Ook de prognose van oudere patiëntjes en kinderen met een uitgezaaide tumor is zeer gunstig.

Er is echter een bepaald type Wilms-tumor (dat in minder dan 5% van de gevallen voorkomt) dat minder gevoelig is voor behandeling. Bij kinderen met dit type tumor, herkenbaar aan zijn microscopisch beeld, is de prognose minder goed.